Op HoorStyle vind je eindeloos veel tips over hoe je omgaat met hooruitdagingen of gehoorverlies. Drijvende kracht achter deze website is Janneke, die zelf slechthorend werd als gevolg van een goedaardige tumor in haar oor. Het oplopen van gehoorschade is een risico van het werk in onze branche. De impact daarvan wordt enorm onderschat. Aan Jouw Toekomst Adviseur Anouk van Stipriaan vertelt Janneke hoe slechthorendheid haar leven veranderde.
Een paar jaar terug werd je slechthorend. Wat was er gebeurd?
Janneke: “Ik had een goedaardige tumor in mijn oor, een zogenaamde cholesteatoom of destructief gezwel. Deze groeide langzaam en maakte alles kapot. Ik kreeg verschillende operaties aan beide oren en liep daarbij gehoorverlies op. Dat is een onzichtbare handicap, die je hele leven beïnvloedt. Horen is een van de belangrijkste zintuigen. Als dat wegvalt, heeft dat méér impact dan alleen minder of niet horen. Het betekent ook dat je geen waarschuwingssignalen meer waarneemt, het heeft effect op je evenwichtsorgaan en het is moeilijk om richting te bepalen. Je brein moet dan harder werken om de ontbrekende informatie aan te vullen.”
Wat betekende dat voor jouw leven?
“Ik kwam in een compleet nieuwe wereld terecht. Ik begon een zoektocht naar beter horen, maar ook naar hoe ik met mijn slechthorendheid kon omgaan. Als je normaal hoort, is het moeilijk de gevolgen van slechthorendheid te overzien. Ik was er continu mee bezig. Bijvoorbeeld waar ga ik zitten in gezelschap? Waar spreek ik af? Hoe is de akoestiek in een ruimte? Dingen die voor anderen heel vanzelfsprekend zijn, kosten meer energie. Daardoor ben je sneller vermoeid. Omdat je geluiden niet goed hoort, raakt je brein ook vermoeid en overprikkeld, met het risico op depressie, angstklachten en een burn-out. Wat daarbij niet helpt is dat slechthorendheid een behoorlijke impact op je sociale leven heeft. Het is fijn als mensen in je omgeving begrip tonen en er rekening mee houden, maar dan moeten ze het wel weten.”
Kun je uitleggen wat je bedoelt met dat vermoeide brein?
“Een voorbeeld: in het verkeer is je brein bezig met signaleren van gevaar. Daarbij werken verschillende zintuigen samen. Als je niet goed hoort, moeten je hersenen harder werken. Ze moeten geluid lokaliseren en horen wat er wordt gezegd. Daardoor raakt je brein vermoeid. Hoortoestellen werken anders dan een bril. Een bril kan je zicht volledig terugbrengen, een hoortoestel werkt tot 2 meter, ter ondersteuning. Er zijn verschillende soorten hoortoestellen en wat werkt voor jou kan heel specifiek en soms ook erg kostbaar zijn.
Belangrijk in dit verband is dat er steeds meer onderzoek wordt gedaan naar de relatie tussen gehoorverlies en dementie. Mild gehoorverlies verhoogt de kans op cognitieve achteruitgang en dementie op lange termijn. Een hoortoestel kan de kans op dementie verkleinen.”
Gehoorschade door lawaai is een van de meest gemelde beroepsziekten in Nederland. Dat komt ongeveer neer op een half miljoen mensen die door hun werk gehoorschade oplopen.
“Dat klopt. Daarom is het belangrijk otoplastieken te gebruiken als je in een omgeving met lawaai werkt (in de interieurbouw en meubelindustrie is dat vastgelegd in de arbocatalogus, red.). Maar ook buiten je werk is er risico op gehoorschade. Gehoorverlies ontstaat geleidelijk. Het duurt gemiddeld 7 jaar voor mensen in actie komen als ze minder gaan horen. Pas dan gaan ze naar een KNO-arts of laten ze een oormeting doen. Dat komt ook omdat mensen het niet direct in de gaten hebben. Gehoorverlies wordt veroorzaakt door beschadiging van de trilhaartjes. Dat gaat geleidelijk. Het heeft deels te maken met ouderdom, maar ook steeds meer jongeren hebben last van tinnitus door hard geluid; op het werk, bij het uitgaan of in de sportschool. De impact van gehoorverlies wordt enorm onderschat. Je weet pas wat je mist als het er niet is.”
Wat zouden mensen nog meer moeten weten over gehoorverlies?
“Gehoorverlies is onomkeerbaar. Tinnitus kan niet worden genezen, maar met behulp van cognitieve gedragstherapie kan je ermee leren omgaan waardoor je er minder hinder van ervaart.”
5 tips van Janneke:
- Download een app om decibellen te meten op je telefoon. Word je langer dan 8 uur blootgesteld aan 80 dB, dan loop je risico op gehoorschade. Vanaf 95 dB is dat al vanaf 15 minuten.
- Ook zonder lawaai kan het lonen om oordoppen te gebruiken. Met oordoppen kun je stress verminderen. Je kunt er rustiger mee lezen, schrijven en studeren.
- Wanneer je in een omgeving werkt met meer lawaai, laat dan af en toe eens je oren checken. Vaak is dit kosteloos.
- Heb je last van tinnitus? Soms is er een verband met gehoorverlies. Blijf er niet te lang mee lopen. Er zijn genoeg dingen die helpen om te leren gaan met de klachten.
- Informeer je omgeving als je last hebt van gehoorverlies. Voor anderen is het moeilijk zich in te leven in een onzichtbare klacht.
Meer tips en ervaringen lees je op HoorStyle.
In de interieurbouw en meubelindustrie zorgen houtbewerkingsmachines vaak voor teveel lawaai. Of je hier schade van oploopt hangt af van het geluidsniveau en hoe vaak je eraan wordt blootgesteld. Het is belangrijk om gehoorbescherming te dragen. Hier lees je meer over geluid in de interieurbouw en meubelindustrie.
